معارف منطقی

قاعده امتناع تسلسل یکی از قواعد مهم و کاربردی منطق است که در فلسفه جایگاه مهمی دارد. محتوای متون دینی حاوی نکته‌های عقلی بسیار زیادی است که ضرورت استخراج و تطبیق آنها بر قاعده‌های عقلی ما را بر آن می‌دارد تا جهت ایجاد اُنس بین فضاهای عقلی و دینی همت کنیم. در این نوشتار ابتدا تسلسل را تعریف کرده‌ایم. پس از برشمردن اقسام و شروط تسلسل، سلسله‌ای از برهان‌ها را جهت اثبات بطلان تسلسل به تقریر درآمده‌اند. گفتنی است این برهان‌ها در یک تراز نیستند و برخی مورد نقض و ابرام قرار گرفته‌اند. در گام آخر با ذکر یک روایت و یک آیه می‌کوشیم منظر متون دینی را در این باره استخراج کنیم. آنچه پیداست نظرگاه روایت دارای صراحت بیشتری درباره امکان یا استحاله تسلسل است پس از بررسی روایت و آیه به نظر می‌رسد با قوت می‌توان از امکان تسلسل عبور کنیم و به استحاله تسلسل از منظر دینی باور پیدا کنیم.