بررسی تاریخی ـ مقایسه‌ای نظریه‌های مطرح در استنتاج طبیعی
Article data in English (انگلیسی)
سیدمحمد مرتضوی[1]
لطف الله نبوی[2]
داوود فاضل فلاورجانی[3]
چکیده
استنتاج طبیعی روشی صوری (Formal) برای اثبات و استنتاج قضایا در علم منطق است. یاکوفسکی و گنتزن از پیشگامان منطق جدید در سال 1934، مستقل از یکدیگر، این روش را به عنوان نظریه ای جایگزین برای روش اصل موضوعی پیشنهاد دادند. یاکوفسکی با ارائه دو روش گرافیکی و شرح نویسی و گنتزن با ارائه الگوی نمودار درختی، شیوه استنتاجی خود را مبتنی بر چند پیش فرض و تعدادی قاعده به اثبات رساندند که توجه منطق دانان را به خود جلب کرد و البته کواین با تیزبینی و زیرکی خاص خود، به وجود برخی کاستی ها پی برد و در نتیجه، محدودیت هایی را بر قواعد وضع شده درباره سورها ایجاد کرد. بعدها اندیشمندانی همچون کپی، فیچ و لمون، با الهام از کواین، قرائت های دیگری از استنتاج طبیعی عرضه کردند. در مقاله پیش رو، کوشیده ایم تا ضمن تبیین نظریه استنتاج طبیعی با روشی توصیفی، تاریخی و تحلیلی، مهم ترین دیدگاه های منطق دانان این حوزه را بررسی کنیم، تا با مقایسه میان این دیدگاه ها، نقاط قوت و ضعف آنها آشکار گردد.
کلیدواژه ها
استنتاج طبیعی، برهانک، روش شرح نویسی، روش گرافیکی، گنتزن، قواعد استنتاج، یاکوفسکی.
[1]. کارشناس ارشد منطق فلسفی دانشگاه تربیت مدرس تهران (نویسنده مسئول) m21mortazavi@gmail.com
[2]. استاد گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس تهران nabavi_l@modares.ac.ir
[3]. دکتری فلسفه دین مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی; MdFazel20@Gmail.com
تاریخ دریافت: 27/09/1398 تاریخ پذیرش: 18/03/1399
