تقابل در مفردات شامل تناقض، تضاد، عدم و ملکه و تضایف است و متقابلان به چهار قسم نقیضان، ضدان، عدم و ملکه و متضایفان تقسیم می گردد. موضوع بحث در این پژوهش، بررسی حقیقت تقابل تضاد و ضدان است. تضاد هم در قضایا مطرح است و هم در مفاهیم مفرده. اما در اینجا بخش دوم مراد است که از آن به تضاد در امور و تضاد در اعیان یاد می شود و نشان می دهد تضاد در مفردات، همچون سایر اقسام تقابل مفردات، از احکام وجود خارجی بوده و بحث فلسفی شمرده می شود. برای تبیین حقیقت ضدان باید تعاریف ضدان و محورهای تفاوت این تعاریف بررسی شود. وجودی بودن ضدان، اشتراک در جنس واحد، غایت خلاف میان ضدان، لزوم موضوع یا محل برای ضدان، تعاقب ضدان، شخصی یا کلی بودن موضوع ضدان، ذاتی بودن امتناع اجتماع آن ها، از ابعاد مهم اختلاف تعاریف ضدان است که با بررسی این ابعاد، ضدان حقیقی از مشهوری، نیز ضدان بالذات از ضدان بالعرض، متمایز می شود. با بررسی تعاریف ضدان، به مجرای تضاد و تقسیمات ضدان نیز دست می یابیم.
تقابل در مفردات شامل تناقض، تضاد، عدم و ملکه و تضایف است و متقابلان به چهار قسم نقیضان، ضدان، عدم و ملکه و متضایفان تقسیم می گردد. موضوع بحث در این پژوهش، بررسی حقیقت تقابل تضاد و ضدان است. تضاد هم در قضایا مطرح است و هم در مفاهیم مفرده. اما در اینجا بخش دوم مراد است که از آن به تضاد در امور و تضاد در اعیان یاد می شود و نشان می دهد تضاد در مفردات، همچون سایر اقسام تقابل مفردات، از احکام وجود خارجی بوده و بحث فلسفی شمرده می شود. برای تبیین حقیقت ضدان باید تعاریف ضدان و محورهای تفاوت این تعاریف بررسی شود. وجودی بودن ضدان، اشتراک در جنس واحد، غایت خلاف میان ضدان، لزوم موضوع یا محل برای ضدان، تعاقب ضدان، شخصی یا کلی بودن موضوع ضدان، ذاتی بودن امتناع اجتماع آن ها، از ابعاد مهم اختلاف تعاریف ضدان است که با بررسی این ابعاد، ضدان حقیقی از مشهوری، نیز ضدان بالذات از ضدان بالعرض، متمایز می شود. با بررسی تعاریف ضدان، به مجرای تضاد و تقسیمات ضدان نیز دست می یابیم.
