معرفت شناسی یکی از دغدغه های اندیشمندان بوده و ازاین رو آن ها را به بررسی و تبیین معرفت های بشری واداشته است. بررسی معرفت مسائل مختلفی را پدید آورده است. این مسائل که ناظر به معرفت هاست، با مسائلی که ناظر به امور عینی و خارجی است تفاوت دارد. این دو دسته مسائل، علت شکل گیری دو گونه معرفت شده اند؛ معرفت درجه یک، یعنی معارفی که ناظر به امور عینی هستند و معرفت درجه دو که ناظر به معرفت هستند. یکی از چالش ها در معرفت شناسی خلط میان این دو است. از خلط میان این دو گونه معرفت با عنوان «مغالطه خلط معرفت درجه یک و معرفت درجه دو» یا «مغالطه معرفت درجه یک و معرفت درجه دو» یاد می کنند. این پژوهش به دنبال تبیین این مغالطه، به ویژه در حوزه معارف دینی است. بررسی این مغالطه وابسته به فهم درست از معرفت درجه یک و درجه دو است. این دو معرفت در سه ساحت تصور، تصدیق و رشته علمی ظهور می یابد و مغالطه در هر کدام از این ساحت ها با دیگری متفاوت است و تفکیک نکردن آن ها خاستگاه شکل گیری «مغالطه خلط ساحت های معرفت های درجه یک و دو» شده است.
Article data in English (انگلیسی)
متن کامل مقاله:
محمد کریمی*
چکیده
معرفت شناسی یکی از دغدغه های اندیشمندان بوده و ازاین رو آن ها را به بررسی و تبیین معرفت های بشری واداشته است. بررسی معرفت مسائل مختلفی را پدید آورده است. این مسائل که ناظر به معرفت هاست، با مسائلی که ناظر به امور عینی و خارجی است تفاوت دارد. این دو دسته مسائل، علت شکل گیری دو گونه معرفت شده اند؛ معرفت درجه یک، یعنی معارفی که ناظر به امور عینی هستند و معرفت درجه دو که ناظر به معرفت هستند. یکی از چالش ها در معرفت شناسی خلط میان این دو است. از خلط میان این دو گونه معرفت با عنوان «مغالطه خلط معرفت درجه یک و معرفت درجه دو» یا «مغالطه معرفت درجه یک و معرفت درجه دو» یاد می کنند. این پژوهش به دنبال تبیین این مغالطه، به ویژه در حوزه معارف دینی است. بررسی این مغالطه وابسته به فهم درست از معرفت درجه یک و درجه دو است. این دو معرفت در سه ساحت تصور، تصدیق و رشته علمی ظهور می یابد و مغالطه در هر کدام از این ساحت ها با دیگری متفاوت است و تفکیک نکردن آن ها خاستگاه شکل گیری «مغالطه خلط ساحت های معرفت های درجه یک و دو» شده است.
کلیدواژه ها: تصور، تصدیق، فلسفه مضاف، معرفت شناسی، معرفت درجه یک، معرفت درجه دو، مغالطه معرفت درجه یک و درجه دو.
*. عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی; karimi5050@gmail.com
تاریخ دریافت: 02/10/1400، تاریخ پذیرش: 01/02/1401
